O organach fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna jest rozwiązaniem, które pozwala na kontynuację biznesu oraz ochronę majątku w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie. Pozwala również na odseparowanie biznesu od rodziny, ponieważ majątek rodzinny staje się własnością fundacji rodzinnej. Aby fundacja rodzinna działała sprawnie, muszą zostać powołane odpowiednie organy wymienione w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej. Do tych organów zaliczymy: zarząd, zgromadzenie beneficjentów oraz radę nadzorczą.

 Zarząd

Zarząd jest podstawowym organem fundacji rodzinnej, który pełni funkcję wykonawczą. Do głównych zadań organu należy:

• prowadzenie spraw fundacji rodzinnej oraz jej reprezentowanie,
• realizacja celów fundacji rodzinnej określonych w statucie,
• podejmowanie czynności związanych z zapewnieniem płynności finansowej i wypłacalności fundacji rodzinnej,
• tworzenie, prowadzenie i aktualizowanie listy beneficjentów zgodnie z przepisami ustawy oraz zasadami zawartymi w statucie,
• informowanie beneficjenta o przysługującym mu świadczeniu,
• spełnianie świadczenie przysługującego beneficjantowi.

Zarząd może się składać z członka lub większej liczby członków. Członkiem zarządu może być osoba będąca jednocześnie fundatorem lub członkiem zgromadzenia beneficjentów. Co ważne, do pełnienia funkcji członka zarządu może być powołana osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych oraz osoba, która nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w art. 228-231 oraz w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Członka zarządu powołuje się na trzyletnią kadencję, chyba że statut stanowi inaczej.

Członka zarządu powołuje fundator, a po śmierci fundatora rada nadzorcza, o ile ją ustanowiono. W przypadku śmierci fundatora i braku rady nadzorczej powołania dokonuje zgromadzenie beneficjentów. Jeżeli fundację rodzinną ustanowiono w testamencie, to fundator określa w nim osobę lub osoby powołane do pełnienia funkcji członka zarządu.

Zgromadzenie beneficjentów

W skład zgromadzenia wchodzą beneficjenci fundacji rodzinnej z uprawnieniem do członkostwa w tym organie. Statut określa, który z beneficjentów należy do tego organu. Może być to uzależnione np. od osiągnięcia pełnoletniości przez beneficjenta. Zgromadzenie beneficjentów zwołuje zarząd, chyba że statut stanowi inaczej.

Do spraw, które wymagają uchwały zgromadzenia beneficjantów, można zaliczyć:

• rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego fundacji rodzinnej za poprzedni rok obrotowy,
• udzielenie absolutorium członkom organów fundacji rodzinnej z wykonania przez nich obowiązków,
• podział lub pokrycie wyniku finansowego netto,
• wybór firmy audytorskiej w przypadku gdy sprawozdanie finansowe podlega badaniu,
• inne sprawy wymienione w ustawie o fundacjach rodzinnych lub w statucie.

Rada nadzorcza

Rada nadzorcza jest organem, który nie jest obowiązkowy. Obowiązek ten powstaje, jeżeli liczba beneficjentów fundacji rodzinnej przekracza 25 osób.

Rada nadzorcza pełni funkcje nadzorcze w stosunku do zarządu w zakresie przestrzegania prawa i postanowień zawartych w statucie. Uprawnienia organu obejmują prawo do niezwłocznego uzyskiwania wszelkich informacji od zarządu oraz udzielenie zgód na dokonywanie przez zarząd określonych czynności, na zasadach sprecyzowanych w statucie.

Rada nadzorcza może składać się z członka lub większej liczby członków. Członka powołuje się na pięcioletnią kadencję, chyba że statut stanowi inaczej. Co ważne, nie można pełnić jednocześnie funkcji członka zarządu i członka rady nadzorczej.

Powołania członków rady nadzorczej dokonuje fundator, a po śmierci fundatora zgromadzenie beneficjentów. W przypadku gdy fundacja rodzinna jest ustanawiana w testamencie, to analogicznie jak w zarządzie, fundator określa w nim osobę lub osoby powołane do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej.

dr Martyna Komarowska-Horosz, radca prawny

Źródła:

ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej