Jak niekompletny akt zgonu może skomplikować dziedziczenie?

02 sierpnia 2024

Akt zgonu jest dokumentem urzędowym, który potwierdza śmierć osoby. Jest niezbędny podczas stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym. Często zdarza się jednak, że akt zgonu nie zawiera wszystkich danych takich jak data, godzina czy miejsce zgonu.  Czy może mieć to wpływ na postępowanie o stwierdzeniu nabycia spadku? 

 

Czym jest akt zgonu? Co zawiera?

Akt zgonu jest dokumentem urzędowym, który rejestruje śmierć człowieka. Zgodnie z przepisami, akt zgonu powinien zawierać:

  • nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona), datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej;
  • stan cywilny;
  • nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona) małżonka osoby zmarłej, jeżeli w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim;
  • datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane – datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok;
  • nazwiska, nazwiska rodowe, imiona rodziców osoby zmarłej;
  • nazwisko i imię lub nazwę zgłaszającego zgon;
  • nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności.

 

Czy brak daty i miejsca zgonu może mieć wpływ na przebieg postępowania o stwierdzenie nabycia spadku?

Może się zdarzyć, że w akcie zgonu znajdzie się tylko data i miejsce znalezienia zwłok. Jest to zgodne z przepisami, ale w pewnej wyjątkowej sytuacji może przysporzyć kłopotów. Brak dokładnej daty, godziny i miejsca zgonu może wpłynąć na przebieg postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Jeśli data zgonu spadkodawcy nie jest precyzyjna, a w okresie między przypuszczalną datą śmierci a datą znalezienia zwłok zmarł jeden ze spadkobierców, krąg osób dziedziczących może się zmienić.  Przykładowo, jeżeli znaleziono zwłoki osoby, która mogła umrzeć kilka dni wcześniej, a w tym okresie zmarł jeden z jej spadkobierców – krąg osób dziedziczących mógł ulec znacznej zmianie. W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd zobligowany jest ustalić z urzędu krąg osób dziedziczących po zmarłym. Wobec tego ustalenie daty zgonu, a nie daty znalezienia zwłok w takiej sytuacji okazuje się niezbędne.  

Kiedy brak danych nie jest problemem?

Jeśli krąg spadkobierców jest jasny i między przypuszczalną datą śmierci a datą znalezienia zwłok nie zmarła żadna z osób dziedziczących, brak dokładnej daty, godziny i miejsca zgonu nie jest problemem. Nowelizacja procedury cywilnej z lipca 2023 r. wprowadziła przepis, zgodnie z którym postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku może zawierać datę i miejsce znalezienia zwłok zamiast daty i miejsca zgonu. Oznacza to, że w takich przypadkach uzupełnianie aktu zgonu nie jest konieczne.

Podsumowanie

Podczas postępowania o stwierdzenie nabycia spadku brak dokładnych danych zgonu w akcie zgonu może nie mieć wpływu na przebieg postępowania, o ile krąg spadkobierców jest jasny. Jeśli jednak istnieje ryzyko zmiany spadkobierców między datą przypuszczalnej śmierci a datą znalezienia zwłok, sąd może zobowiązać do uzupełnienia aktu zgonu. W takich sytuacjach postępowanie może się wydłużyć, gdyż ustalenie dokładnej daty śmierci może być trudne.

Warto zatem zwrócić uwagę na kompletność aktu zgonu już na etapie jego sporządzania, aby uniknąć komplikacji w postępowaniu spadkowym.

 radczyni prawna dr Martyna Komarowska – Horosz