Odwołanie zarządcy sukcesyjnego. Czy to możliwe?
Zdarza się, że właściciele przedsiębiorstwa w spadku rozważają odwołanie zarządcy sukcesyjnego, bo nie są zadowoleni ze sposobu wykonywania przez niego obowiązków. Czy mogą takiego zarządcę odwołać? Czy właściciele muszą być zgodni, co do odwołania zarządcy sukcesyjnego?
Czym jest zarząd sukcesyjny?
Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego kierowania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Zapewnia możliwość kontynuowania działalności gospodarczej, a następcy prawni zmarłego mają czas na podjęcie decyzji, czy chcą kontynuować działalność na własny rachunek, sprzedać firmę czy ją zamknąć.
Zarządcę sukcesyjnego może wyznaczyć przedsiębiorca za życia, albo właściciele przedsiębiorstwa w spadku (spadkobiercy i małżonek) już po jego śmierci. Zarządca sukcesyjny ma za zadanie tymczasowo kierować przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.
Odwołanie zarządcy sukcesyjnego
Zarządca sukcesyjny działa samodzielnie, ale na rachunek właścicieli przedsiębiorstwa w spadku. Właściciele niezadowoleni ze sposobu wykonywania obowiązków przez zarządcę sukcesyjnego mogą go odwołać. Potrzebne jest do tego złożenie oświadczenia w formie aktu notarialnego, a także zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż ½.
Powołanie nowego zarządcy sukcesyjnego również wymaga oświadczenia złożonego w formie aktu notarialnego. Tym razem jednak wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100.
Sądowe odwołanie zarządcy sukcesyjnego
Jeżeli pomiędzy właścicielami przedsiębiorstwa w spadku nie ma zgody co do tego, czy odwołać zarządcę sukcesyjnego, można zwrócić się do sądu. Zarządcę sukcesyjnego może odwołać sąd w przypadku rażącego naruszenia swoich obowiązków. Z wnioskiem może wystąpić każdy z właścicieli przedsiębiorstwa w spadku.
Sądowe odwołanie zarządcy sukcesyjnego wymaga przeprowadzenia postępowania i udowodnienia rażącego naruszenia obowiązków przez zarządcę sukcesyjnego. Spełnienie tej przesłanki podlega ocenie sądu i wymaga analizy konkretnego przypadku. Sąd może dojść do wniosku, że wskazywane we wniosku naruszenie obowiązków nie zostało udowodnione lub nie ma charakteru „rażącego”. Wówczas oddali wniosek o odwołanie zarządcy sukcesyjnego.
Na wniosek osoby uprawnionej do powołania zarządcy sukcesyjnego, sąd może jednocześnie powołać wskazaną osobę na zarządcę sukcesyjnego. Wówczas dojdzie nie tylko to odwołania przez sąd aktualnego zarządcy sukcesyjnego, ale także do powołania nowej osoby na tę funkcję.
Podsumowanie
Zarządcę sukcesyjnego można odwołać, jeśli właściciele przedsiębiorstwa w spadku nie są zadowoleni ze sposobu wykonywania przez niego obowiązków. Odwołanie wymaga formy aktu notarialnego i zgody właścicieli posiadających większościowy udział w przedsiębiorstwie w spadku. W przypadku braku porozumienia, sprawę odwołania zarządcy sukcesyjnego może rozstrzygnąć sąd, pod warunkiem, że udowodnione zostanie rażące naruszenie przez niego obowiązków.
radczyni prawna, dr Martyna Komarowska – Horosz, szefowa praktyki prawa rolnego i spadkowego
Więcej na temat zarządu sukcesyjnego TU
